چکاپ قبل بارداری – آزمایشات و چکاپ‌ها
چکاپ قبل بارداری (Protect before pregnancy) با جمع‌آوری تاریخچه پزشکی شما و تعدادی آزمایش پیش از بارداری شروع می‌شود.
این روند یکی از مراحل مراقبت‌های بارداری است که می‌تواند شانس شما را برای بارداری افزایش دهد.
علاوه بر این می‌تواند به سلامت مادر و جنین در دوران بارداری کمک کند.
در حال حاضر بعضی متخصصان توصیه می‌کنند زنانی که می‌خواهند اقدام به بارداری کنند،
قبل از بارداری برای موضوعی به نام مراقبت‌های پیش از حاملگی یا قبل از لقاح به یک متخصص زنان مراجعه کنند.
شاید به نظر بعضی‌ها زیاده‌روی به نظر برسد. و از خود سوال کنند که قبل از باردار شدن چرا باید نگران باشیم؟ باید در نظر داشت که یک متخصص خوب از همان ابتدای مسیر می‌تواند به شما کمک و یاری رساند.
۱- چکاپ قبل بارداری شامل چیست
در چکاپ قبل از بارداری بیماری‌هایی که برای بارداری خطرناک هستند در صورت وجود شناسایی می‌شوند.
به این معنی که پزشک آزمایش‌هایی را برای شما تجویز می‌کند.
و با شناسایی این مشکلات در بدن شما، درمان آن را آغاز کند.
همچنین پزشک شما می‌تواند توصیه‌های لازم در باره نحوه صحیح ورزش در بارداری، تغذیه قبل از بارداری، سبک زندگی و مکمل فولیک‌اسید یا اسیدفولیک برای بارداری را به شما ارائه دهد.
به گفته متخصصان آزمایشات و چکاپ قبل از بارداری که توسط پزشک انجام می‌شود،
متخصصین
اولا باعث کاهش خطر مشکلات مادرزادی جنینی شده; همچنین احتمال زایمان زودرس و سقط جنین را تا حد زیادی کاهش می‌دهد
مطلب پیشنهادی: همه چیز در باره سقط جنین
۲- آزمایشات قبل بارداری
در این مرحله از مراقبت‌های پیش از بارداری، آزمایشهای پیش از بارداری به پزشک کمک می کنند تا بتواند از مشکلات احتمالی جسمی شما برای پیشگیری با خبر شود و برای درمان آن به شما کمک کند.
علاوه بر این سعی می‌کنم تا حدی به تفسیر کامل چکاپ قبل بارداری بپردازیم.
۳- لیست کامل آزمایشات قبل بارداری
در تماس تلفنی با خانم دکتر صدیقه حنطوش زاده از او درباره آزمایشات قبل بارداری پرسیدم.
آزمایشات زیر را برای من نام برد و من با اضافه کردن کمی توضیحات این آزمایشات را در اینجا می‌نویسم.
• آزمایش FBS
این آزمایش قبل از بارداری برای اندازه گیری قند خون است.
با این آزمایش بیماری دیابت یا احتمال دیابت در بارداری شناسایی می‌شود.
این تست را ناشتا انجام می‌دهند.
تفسیر آزمایش قند خون
در حالت عادی کم‌ترین میزان قند خون ۶۵ تا ۷۰ میلی‌گرم در دسی لیتر و بیشترین میزان آن یمان ۱۱۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی لیتر است. ناشتا بودن در آزمایش FBS قبل بارداری بسیار مهم و تاثیرگذار است.
اگر FBS خون پایین‌تر از شصت و یا زیادتر از ۴۰۰ بود احتمالا دوباره این آزمایش باید تکرار شود
و در صورت مشابه بودن نتیجه، بیمار تحت درمان قرار می‌گیرد.
۷۰ تا ۱۰۰ = نرمال
۱۰۰ تا ۱۵۰ = استعداد بیماری دیابت
از ۱۵۶ بیشتر = بیماری دیابت
• آزمایش Creation
آزمایش کراتین (Creatinine Blood Test) برای اندازه‌گیری کراتین موجود در خون است.
ماده کراتینین از شکست پروتئین به وجود می‌آید و انعکاس عضلات ماهیچه‌ای بدن می‌باشد.
معمولا این چکاپ قبل بارداری همراه با آزمایش BUN گرفته می‌شود.
تفسیر آزمایش Creation
معمولا میزان کراتین در خون، عملکرد صحیح کلیه‌ها را بررسی می‌کند.
در صورتی که در نتیجه آزمایش کراتینین و BUN مقادیر بیش از مقدار طبیعی باشند، احتمال مشکلات خفیف یا شدید در عملکرد کلیه وجود دارد.
۰.۶ تا ۱.۲ در خانم‌ها = طبیعی و نرمال
۰.۸ تا ۱.۳ در آقایان = طبیعی و نرمال
• آزمایش BUN (اوره خون)
آزمایشات قبل از بارداری اوره خون (Blood Urea Nitrogen) هم برای شناسایی عملکرد کلیه است.
از متابولیسم مصرف پروتئین در بدن اوره تشکیل می‌شود و سپس همراه با ادرار از کلیه دفع می‌گردد.
برای این آزمایش باید به مدت ۸ ساعت ناشتا بود. قبل از این آزمایش تا ۳ روز زیاد گوشت نخورید.
تفسیر آزمایش BUN
گاهی میزان اوره با استفاده از برخی داروها و یا رژیم نامناسب غذایی بالا می‌رود.
۱۰ تا ۲۰ میلی‌گرم = نرمال و طبیعی
• چکاپ های قبل از بارداری – آزمایش UA
آزمایش UA به انگلیسی (Urine Analysis) مواد مختلف ادرار را بررسی می‌کند،
این آزمایش وجود بیماری یا عفونت را شناسایی می‌کند، بیماری‌هایی همچون: سنگ کلیه، عفونت‌های دستگاه ادراری، بالا رفتن فشار خون، و بیماری‌های کلیوی و کبد.
قبل از این چکاپ بهتر است از غذاهایی که رنگ ادرار را تغییر می‌دهند استفاده نکنید،
همچنین ورزش‌های شدید هم می‌تواند باعث تغییرات در نتیجه این آزمایش شود.
گاهی وقت‌ها پزشک در شرایطی همچون: (نزدیک بودن پریود برای خانم‌ها، استفاده از داروهایی که رنگ ادرار را تغییر می‌دهند) آزمایش شما را به عقب می‌اندازد.
به همین خاطر هرگونه داروی که مصرف می‌کنید را قبل از آزمایش UA با پزشک خود در میان بگذارید.
تفسیر آزمایش UA
| Color | مایل به زرد تیره (کم‌رنگ) = نرمال و طبیعی کاملا شفاف، زرد تیره، قرمز = غیر طبیعی، احتمال بیماری |
| Clarity | تمیز، شفاف = طبیعی و نرمال کدر، ابری = غیر نرمال و احتمال بیماری |
| Odor | بوی معمولی ادرار = نرمال و طبیعی بوی غیر طبیعی = احتمال بیماری (البته ممکن است بخاطر مصرف بعضی از داروها و یا میوه‌ها باشد) |
| Specific Gravity | وزن بین ۱.۰۰۵ – ۱.۰۳۰ = نرمال و طبیعی وزن زیادتر ۱.۰۳۰ = غیر نرمال (بعضی وقت‌ها بخاطر ننوشیدن مایعات به اندازه کافی و غیره) وزن کمتر ۱.۰۰۵ = غیر نرمال (ممکن است به دلیل خوردن زیاد مایعات یا غیره باشد) |
| PH | میزان ۴.۶ تا ۸.۰ = طبیعی و نرمال بیشتر از ۸.۰ = غیر نرمال (قلیایی، عوامل مختلف) کمتر از ۴.۶ = غیر نرمال () |
| Protein | منفی یا بدون پروتئین = طبیعی و نرمال وجود پروتئین در ادرار = غیر طبیعی – احتمال بیماری |
| Glucose | میزان ۱ الی ۱۵ میلی گرم در دسی لیتر (۶۰ – ۸۳۰ میکرومول در لیتر «نمونه ۲۴ ساعته) = طبیعی و نرمال وجود گلوکز در ادرار در حالت غیر طبیعی می‌تواند به دلایل : دیابت کنترل نشده، اشکال در غده‌های فوق کلیه، مشکل کبد، آسیب مغز، مسمومیت و برخی بیماری‌های کلیوی باشد. در بارداری وجود مقادیری از گلوکز در ادرار طبیعی است. |
| Ketones | بدون Ketones یا منفی = طبیعی و نرمال وجود کتون‌ها = احتمال بیماری (بعضی اوقات مقادیر کمی در ادرار خانم‌های باردار وجود دارد ) |
| Microscopic Analysis | منفی یا نبود مقادیر موردنظر (خیلی کم) = نرمال و عادی وجود گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید، وجود کست‌ها، باکتری‌ها، سلول‌های مخمر، سلول‌های مخمر و انگل و کریستال = غیر طبیعی (احتمال بیماری) |
| Volume | بین ۸۰۰ – ۲۵۰۰ میلی‌لیتر (۲۴ ساعته) = نرمال |
• آزمایشات قبل بارداری UC
آزمایش UC مخفف (Urine Culture) هم برای تشخیص عفونت در دستگاه ادراری در چکاپ قبل بارداری است.
همچنین برای شناسایی علت آلودگی باکتری -مخمر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با کمک این آزمایش می‌توان تأثیرگذارترین داروها را شناسایی کرد.
تفسیر آزمایش UC (کشت ادرار)
اگر کشت حاصل باکتری بیشتر از ۱۰۰۰۰۰ CFU باشد = غیر نرمال (احتمال زیاد وجود عفونت)
اگر نتیجه آزمایش کشت ادرار مثبت باشد، برای بررسی بهتر آزمایش حساسیت انجام می‌شود.
• آزمایش BG RH
آزمایش BG RH با نام انحصاری (ABO Rh) گروه خونی زوج را مشخص می‌کند.
اگر Rh خانم منفی و Rh همسر مثبت باشد، پزشک به بررسی بیشتر و درمان اختلال احتمالی می‌پردازد.
• آزمایش Indirect Comb یا تست کمبوس
آزمایش Indirect Comb یا تست کمبوس در دو مرحله مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود.
این چکاپ قبل بارداری برای تشخیص کیسه خون پیش از تزریق و قبل از وضع حمل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین برای تشخیص آنتی بادی در خون دهنده برای خون گیرنده استفاده می‌شود.
• تست CBC
آزمایش CBC یا آزمایش خون با اندازه گیری دقیق سلول‌های خونی، سلامتی کلی بدن را مشخص می‌کند:
(سلول‌های قرمز و سفید، هموگلوبین، پلاکت های خون، هماتوکریت، کم خونی و غیره )
با بررسی نتیجه این آزمایش که بیشتر روی گلبول خون انجام می‌شود، می‌توان متوجه هر گونه کم خونی و یا مشکلات دیگر شد.
• آزمایش VDRL چکاپ قبل بارداری
آزمایش VDRl بیشتر برای تشخیص بیماری سفلیس با شناسایی باکتری تروپوانما پالیدوم می‌باشد.
یک راه‌حل شناسایی مطمئن سفلیس عصبی با اندازه‌گیری مقادیر سلول‌ها و تعیین اندازه پروتئین مایع نخاعی است.
با کمک این چکاپ می‌توان مانع از بیماری سفلیس مادرزادی شد.
تفسیر آزمایش VDRL
نتیجه این تست در حالت عادی باید منفی باشد (منفی = نرمال و طبیعی).
اما در افرادی که بیش از ۷۰ سال سن دارند و یا در دوران بارداری برای خانم‌ها می تواند تفاوت داشته باشد.
• HBsAG آزمایشات قبل بارداری
آزمایش HBsAG برای شناسایی بیماری هپاتیت B در مادر است تا در صورت وجود آن از ابتلای نوزاد به بیماری جلوگیری شود.
تفسیر آزمایش HBsAG (هپاتیت B)
در حالت نرمال و طبیعی نتیجه این آزمایش باید منفی باشد که به معنی مصونیت شما در مقابل بیماری هپاتیت است.
اگر این جواب این آزمایش مثبت باشد احتمالا به معنی وجود علائم عفونت فعال یا ناقل مزمن می‌باشد.
• آزمایش HIV
آزمایش HIV به پزشک کمک می‌کند تا به بیماری ایدز مبتلا است یا نه،
ویروس اچ‌آی‌وی که سیستم ایمنی بدن را مورد هدف خود قرار می‌دهد، می‌تواند مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد.
جواب این آزمایش اگر منفی باشد نشانه این است که شما دچار بیماری ایدز یا HIV نیستید.
• Anti Rubella AB آزمایش چکاپ قبل از بارداری
آزمایش Anti Rubella AB برای شناسایی مقادیر کافی آنتی بادی برای حفظ بدن در برابر ویروس سرخجه می‌باشد.
اگر در دوران بارداری خانم باردار دچار بیماری سرخجه شود، می‌تواند برای جنین خطرهایی همچون عفونت جفت یا جنین شود. اگر بیماری در ماه‌های اول بارداری باشد خطرناک‌تر است و می‌تواند مشکلاتی در بدن نوزاد تازه به دنیا آمده به وجود آورد.
۴- چکاپ پیش از بارداری شامل چیست
پزشک شما مراقبت‌ها و آزمایشهای قبل از بارداری را توسط گرفتن یک تاریخچه پزشکی کامل، از شما و همسرتان آغاز می‌کند.
همچنین او به اجرای برخی از آزمایشات همانند: آزمایش خون و پاپ اسمیر تاکید می‌ورزد،
تا مطمئن شود هیچ‌کدام شما از شرایط پزشکی-بهداشتی که بر روی حاملگی و شانس لقاح تاثیر می‌گذارند رنج نمی‌برید.
برخی از آزمایشات قبل از بارداری که پزشک بر آنها تأکید دارد:
ایمنی در برابر آبله‌مرغان، تبخال‌های ناحیه مقاربتی و واژن، بیماری‌های مقاربتی مانند(کلامیدیا، سفلیس، سوزاک)،
مشکلات تیروئید (که با آزمایش TSH بررسی می‌گردد)، انگل توکسوپلاسموز، پاراویروس B19.
همچنین بر اساس موقعیت جغرافیایی که فرد مراجعه کننده در آن قرار دارد بعضی چکاپ های قبل از بارداری انجام می‌شود:
کم خونی سلول‌های داسی شکل، تالاسمی، مشکلات ژنتیکی معمول در جغرافیای خاص
۵- واکسیناسیون قبل از بارداری
اگر نوبت آن رسیده است که واکس‌ناسیون خود را تمدید کنید بسیار اهمیت دارد که قبل از بارداری اقدام نمایید.
تعداد کمی از واکسیناسیون‌ها همانند MMR (نوعی سرخجه)، واریسلا (ویروسی که سبب آبله‌مرغان می‌شود) و هپاتیت A خطر نقص‌های مادرزادی را افزایش می‌دهند.
کارشناسان توصیه می‌کنند که این واکسن‌ها در حداقل ۲۸ روز قبل از اقدام به بارداری و لقاح انجام شوند.
۶- چکاپ قبل بارداری و مدیریت بیماری‌ها
اگر شما یک شرایط پزشکی خاصی دارید، مانند سرع، فشار خون بالا آسم، دیابت و یا اختلالات تیروئید،
اهمیت ویژه‌ای دارد که قبل از باردار شدن تحت درمان‌های پزشکی قرار بگیرید.
نه تنها تحت کنترل نگه‌داشتن این بیماری‌ها در طول حاملگی یا بارداری برای شما و فرزندتان حیاطی است،
بلکه بعضی از داروها که برای درمان این بیماری‌ها استفاده می‌شود، ممکن است برای دوران حاملگی و یا لقاح مضر و ناسازگار باشند.
چند نکته در چکاپ پیش از بارداری
در قسمت انتهایی مقاله چند توصیه دیگر در باب مراقبت‌های قبل‌از‌بارداری را مرور می‌کنیم.
داشتن شرایط مناسب و روانی آسوده و آگاهی از وضعیت جسمی، افزایش بسیار بیشتر بارداری موفق را در پی خواهد داشت.
۷- چکاپ دندان قبل از بارداری
چکاپ دندان قبل از بارداری برای دوران بارداری بسیار اهمیت دارد.
چرا که به خاطر تغییر هورمونی در دوران حاملگی ممکن است روند پوسیدگی و عفونت دهان لثه و دندان افزایش پیدا کند.
ممکن است عفونت حاصل از لثه و دندان به دیگر نقاط بدن گسترش پیدا کند و برای مادر و جنین خطرهایی ایجاد کند.
یکی از دلایل مهم بودن سلامت دندان‌ها در چکاپ قبل بارداری این است که مادر نباید در دوران حاملگی در معرض اشعه‌های عکسبرداری قرار گیرد.
برای داشتن دندان‌های سالم استفاده از نخ دندان و مسواک را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
ورزش پیش از حاملگی
ورزش در هر شرایطی با توصیه پزشک می‌تواند برای هر شخصی مفید و روحیه بخش باشد.
برای اینکه بتوانید در دوران بارداری به راحتی ورزش کنید، سعی کنید از همین حالا شروع به ورزش کنید.
اگر پیش از باردار شدن عادت به ورزش کنید، در دورانی که باردار هستید خیلی راحت‌تر می‌توانید ورزش را ادامه دهید.
ساده‌ترین ورزش و شاید یکی از مفیدترین ورزش‌ها پیاده‌روی است، هر روز ۳۰ دقیقه حداقل پیاده‌روی کنید.
وزن مناسب در چکاپ قبل باردار شدن
داشتن وزن مناسب در طول زندگی باعث سلامتی و عدم ابتلا به انواع بیماری‌ها می‌شود.
همچنین برای افزایش احتمال حاملگی و داشتن دوران بارداری عالی و موفق نیز بسیار توصیه شده است.
لاغری بیش از اندازه و یا اضافه وزن مادر را در معرض مشکلات فراوانی قرار می‌دهد،
البته به این معنی نیست که کسی که لاغر یا چاق است نمی تواند دارای فرزند باشد،
بلکه باعث سخت‌تر شدن شرایط و یا احتمال ایجاد مشکلات قبل و بعد بارداری خواهد شد.
نتیجه گیری
به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا برای شما تشکیل پرونده دهد.
مشکلات خود را چه از نظر روح و یا داروهایی که مصرف می‌کنید و دیگر سوابق خود را با پزشک در میان بگذارید.
آزمایشات چکاپ قبل از بارداری را که دکتر برای شما تجویز کرده انجام داده و از پزشک خود بخواهید تا نتیجه تفسیر کامل چکاپ قبل بارداری را برای شما توضیح دهد.
در مورد واکسن‌های مورد نیاز که پزشک برای شما تجویز می‌کند جدی باشید.
الکل و سیگار را به طور کامل از زندگی خود حذف کنید و با ورزش وزن مناسب خود را بدست بیاورید.
گردآوری : صفحه توراهی در linkedin
